Tokofobia jest jedną z odmian fobii i dotyczy lęku przed porodem. Zdiagnozowana Tokofobia może być wskazaniem do przeprowadzenia cesarskiego cięcia. Kryteria diagnostyczne zgodnie DSM - 5 są następujące:
- Znaczny strach lub lęk, dotyczący specyficznej sytuacji lub obiektu (w tym przypadku porodu).
- Sytuacje związane z fobią niemal zawsze i natychmiastowo wywołują strach lub lęk.
- Związane z fobią obiekty lub sytuacje,są aktywnie unikane lub przeżywane w intensywnym lęku lub strachu.
- Strach lub lęk jest nieproporcjonalny do realnego zagrożenia, które niesie dany obiekt lub sytuacja (z uwzględnieniem kulturowego kontekstu).
- Strach, lęk lub unikanie jest uporczywe i trwa zazwyczaj sześć miesięcy lub więcej.
- Strach, lęk lub unikanie wywołuje klinicznie znaczący dystres lub upośledzenie społecznych, zawodowych lub innych, ważnych sfer funkcjonowania jednostki.
- Zaburzenia nie można lepiej wytłumaczyć symptomami innego zaburzenia psychicznego np. strach, lęk i unikanie sytuacji jako związane z symptomami lęku panicznego lub agorafobii; obiekty lub sytuacje nie są związane z obsesjami (jak w zaburzeniu obsesyjno-kompulsywnym) lub nie przypominają o traumatycznych przeżyciach (jak w zespole stresu pourazowego); lęk nie jest związany z opuszczeniem domu czy separacją od ważnych osób (jak w zaburzeniu lęku separacyjnego) lub lęk nie jest związany z sytuacjami społecznymi (jak w fobii społecznej).
Poród, jako pierwsze spotkanie ze swoim dzieckiem, budzi szereg emocji. Wiele kobiet obawia się bólu, związanego z wydaniem na świat potomka. Jeszcze inne obawiają się samej sytuacji hospitalizacji, która jest związana z porodem. Są też pacjentki, które przez większość ciąży odczuwają lęk, związany ze swoją sytuacją zdrowotną (ciąża zagrożona) lub sytuacją zdrowotną swojego dziecka (zdiagnozowana choroba u nienarodzonego dziecka). Pacjentem w tej sytuacji może być także mężczyzna, który wyraża chęć uczestnictwa w porodzie, ale odczuwa lęk związany ze swoją obecnością na sali porodowej.